Η μυοκαρδίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του μυοκαρδίου, δηλαδή του καρδιακού μυός. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα αποτελεσματικά και να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες και, σε σπάνιες περιπτώσεις, αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Η μυοκαρδίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα όλων των ηλικιών, αλλά συχνότερα προσβάλλει νεαρούς ενήλικες.

Αίτια και Παράγοντες Κινδύνου

Η μυοκαρδίτιδα μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, με πιο συχνό αίτιο τις ιογενείς λοιμώξεις, όπως αυτές που προκαλούνται από τον ιό Coxsackie, τον ιό της γρίπης, τον ιό SARS-CoV-2 (κορωνοϊός) και άλλους. Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί λόγω βακτηριακών, μυκητιασικών ή παρασιτικών λοιμώξεων, αυτοάνοσων νοσημάτων (π.χ. συστηματικός ερυθηματώδης λύκος), τοξικών ουσιών (αλκοόλ, ναρκωτικά, βαρέα μέταλλα) ή ως παρενέργεια ορισμένων φαρμάκων.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της μυοκαρδίτιδας ποικίλλουν από ήπια έως σοβαρά και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πόνο στο στήθος

• Δύσπνοια, ιδιαίτερα κατά τη σωματική άσκηση ή σε ηρεμία

• Αίσθημα παλμών ή αρρυθμίες

• Κόπωση και αδυναμία

• Οίδημα στα πόδια, τους αστραγάλους ή το πρόσωπο σε σοβαρές περιπτώσεις

• Συμπτώματα γριπώδους συνδρομής, όπως πυρετός, μυαλγίες και αρθραλγίες

Διάγνωση και Εξέταση

Η διάγνωση βασίζεται σε κλινική εξέταση και σε σειρά διαγνωστικών εξετάσεων, όπως:

• Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) για την ανίχνευση αρρυθμιών ή ηλεκτρικών ανωμαλιών

• Εξετάσεις αίματος για την ανίχνευση φλεγμονωδών δεικτών και καρδιακών ενζύμων

• Υπερηχοκαρδιογράφημα (Triplex καρδιάς) για την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας

• Μαγνητική τομογραφία καρδιάς (CMR) για την απεικόνιση φλεγμονής στο μυοκάρδιο

• Βιοψία μυοκαρδίου (σπάνια), για την ανίχνευση της αιτίας της φλεγμονής

Αντιμετώπιση και Θεραπεία

Η θεραπεία της μυοκαρδίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την αιτία της. Σε ήπιες περιπτώσεις, η ανάρρωση μπορεί να επιτευχθεί με ξεκούραση και υποστηρικτική αγωγή, ενώ σε πιο σοβαρές καταστάσεις μπορεί να απαιτηθεί νοσηλεία. Οι βασικές θεραπευτικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:

• Ανάπαυση και αποφυγή έντονης σωματικής άσκησης

• Φαρμακευτική αγωγή, όπως διουρητικά, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE inhibitors) ή β-αναστολείς για τη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας

• Αντιϊική ή αντιφλεγμονώδης θεραπεία αν υπάρχει υποκείμενη λοίμωξη ή αυτοάνοσο νόσημα

• Υποστήριξη της καρδιακής λειτουργίας σε βαριές περιπτώσεις, με χρήση ειδικών συσκευών ή, σπάνια, μεταμόσχευση καρδιάς

Πρόγνωση και Αποκατάσταση

Οι περισσότερες περιπτώσεις μυοκαρδίτιδας υποχωρούν χωρίς μακροχρόνιες επιπλοκές, ιδιαίτερα όταν ανιχνεύονται και αντιμετωπίζονται έγκαιρα. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η πάθηση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια ή μόνιμες αρρυθμίες. Η προσεκτική παρακολούθηση από καρδιολόγο και η τήρηση των ιατρικών οδηγιών είναι κρίσιμες για την πλήρη ανάρρωση.