Το Stress ECHO (ή δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία) είναι μία από τις πιο σύγχρονες, αναίμακτες μεθόδους απεικόνισης της καρδιακής λειτουργίας υπό κόπωση. Πρόκειται στην ουσία για το triplex καρδιάς, αλλά σε συνθήκες κόπωσης. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση - ή την εκτίμηση - της στεφανιαίας νόσου, ώστε να αποφευχθούν αχρείαστες επεμβατικές στεφανιογραφίες, και – σπανιότερα - στην εκτίμηση βαλβιδοπαθειών ή μυοκαρδιοπαθειών.

Αποτελεί την εξελιγμένη μορφή του τεστ κοπώσεως, παρέχοντας σημαντικά υψηλότερη διαγνωστική ακρίβεια αφού, σε σύγκριση με το απλό τεστ κόπωσης, λαμβάνουμε πληροφορίες για τη λειτουργία της καρδιάς όχι μόνο από το ηλεκτροκαρδιογράφημα αλλά και από τον υπέρηχο. 

Ο καρδιακός μυς χρειάζεται οξυγόνο για να λειτουργήσει, το οποίο του παρέχεται μέσω του αίματος από τρεις αρτηρίες, τις στεφανιαίες αρτηρίες. Αν υπάρχει σημαντική στένωση (>70%) σε κάποια από τις στεφανιαίες αρτηρίες, το αντίστοιχο τμήμα του μυοκαρδίου δεν αιματώνεται επαρκώς, προκαλείται δηλαδή ισχαιμία. Αυτό γίνεται εμφανές ιδίως σε συνθήκες stress, όπου υπάρχει αύξηση της καρδιακής συχνότητας και του καρδιακού έργου και, επομένως, των απαιτήσεων της καρδιάς σε οξυγόνο.  

Η ισχαιμία ανιχνεύεται στο Stress ECHO ως δυσλειτουργία του μυοκαρδίου, δηλαδή το τοίχωμα της καρδιάς που υποαιματώνεται, δε συσπάται τόσο καλά όσο τα υπόλοιπα.  Εφόσον τεθεί η διάγνωση της ισχαιμίας μέσω του Stress-ECHO, ο ασθενής οδηγείται σε επεμβατική στεφανιογραφία για να αποκατασταθεί η βλάβη στις στεφανιαίες αρτηρίες. 

Προετοιμασία και διενέργεια της εξέτασης

Συνιστάται στον ασθενή να παραμείνει νηστικός λίγες ώρες πριν τη διενέργεια της εξέτασης, ενώ καλό είναι να αποφεύγεται και η κατανάλωση καφέ ή το κάπνισμα τις ώρες πριν την εξέταση, αφού αυτές οι ουσίες μπορούν να επηρεάσουν την καρδιακή συχνότητα και την αρτηριακή πίεση. Σε συνεννόηση με τον παραπέμποντα ιατρό, ενδεχομένως να χρειαστεί τις ημέρες πριν την εξέταση να διακοπούν προσωρινά κάποια φάρμακα που λαμβάνει ο εξεταζόμενος.

Τοποθετείται αρχικά φλεβοκαθετήρας στο χέρι του εξεταζόμενου και ηλεκτρόδια στο θώρακα και στα άκρα για να γίνεται συνεχής καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Ο εξεταζόμενος ξαπλώνει στο εξεταστικό κρεβάτι, όπου και θα βρίσκεται καθ’όλη τη διάρκεια της εξέτασης. Αρχικά διενεργείται ηχωκαρδιογραφική μελέτη ηρεμίας (baseline ECHO), ώστε να μπορεί να συγκριθεί η λειτουργία της καρδιάς στην ηρεμία και υπό stress. 

Μέσω του φλεβοκαθετήρα χορηγείται σταδιακά δοβουταμίνη, η οποία αυξάνει την καρδιακή συχνότητα και τη συσταλτικότητα της καρδιάς, υπό συνεχή παρακολούθηση τόσο της καρδιακής συχνότητας όσο και της αρτηριακής πίεσης. Όταν η καρδιακή συχνότητα αυξηθεί, λαμβάνονται εκ νέου υπερηχογραφικές εικόνες ώστε να εκτιμηθεί η λειτουργία της καρδιάς κατά την κόπωση. 

Μετά το πέρας της κόπωσης, ο ασθενής παραμένει για λίγα λεπτά υπό παρακολούθηση στο εξεταστικό κρεβάτι ώσπου η καρδιακή συχνότητα να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα. Ακολούθως αναμένει στο χώρο αναμονής, και μετά μπορεί να συνεχίσει κανονικά τις δραστηριότητές του χωρίς κανένα περιορισμό.